27 Vossenoor voor geluk en alles voor Pacha Mama
LA PAZ | BOLIVIA Witte bergtoppen op de achtergrond en een donker dal vol met huizen. Geen weg loopt er recht en de cholita's hier hebben prachtige dikke rokken aan die perfect afgestemd zijn op de rest van hun outfit. Met hun hoge zwarte of bruine hoeden van Italiaanse makelaardij op, lopen ze krachtig door de straten met op hun rug vaak kleurrijke stevige doeken met kilo's boodschappen of een ingekapseld kind. Van de hoeden vraag je je af hoe ze op hun hoofden blijven zitten. Jarenlange oefening blijkt de truc te zijn en de stand van het hoedje schijnt zelfs aan te geven in welke staat van relatie de cholita zich bevind en of ze op zoek is naar een partner.
Twee keer heb ik deze gekke unieke stad bezocht. De eerste keer met Sanne om vanuit hier de El Choro trek te doen en daarna Tom op te halen van het vliegveld. De tweede keer samen met Tom om vanuit hier door te gaan naar de Amazone. De eerste keer was ik met het vliegtuig vanuit Cochabamba gekomen, de tweede keer met Tom met de bus. Beide keren een prachtig uitzicht met vanuit het vliegtuig de oneindige bergketens en toppen met eeuwige sneeuw. En tijdens de busreis rijdend over de hoogvlakte met zelfs een kleine zoutvlakte speciaal voor Tom, zodat hij die ook nog gezien heeft, en met als groot voordeel dat je er de hele dag van kan genieten aangezien de reis 7,5 uur duurt en je echt het gevoel hebt dat je aan het reizen bent.
Beide keren heb ik in La Paz een walking tour gedaan bij Red Cap. Met Sanne de free walking tour en met Tom de extended betaalde versie die beduidend slechter was dan de gratis versie vanwege een slechte gids die onsamenhangend en popi jopie probeerde te vertellen. Met de walking tours zie je wel veel van de stad en leer je meer over de cultuur in La Paz en Bolivia, wat zeker erg leuk is, free walking tour is zeker een aanrader.
We begonnen met de free walking tour bij de San Pedro gevangenis die ooit gebouwd is voor 400 man en waar momenteel 2500 gehuisvest zijn en wat gewoon een klein dorp in een gevangenis is met bewakers die zich alleen buiten de gevangenis bevinden en zich vrij weinig bemoeien met wat er binnen de muren gebeurd. Als je hier terecht komt moet je huur betalen voor de kamer waar je zelfs met je hele gezin kan wonen als je je dit kan veroorloven. Wie dit niet kan is veroordeeld tot slapen op de grond of trap met velen anderen. Binnen de gevangenis moet geld verdiend worden om te kunnen overleven en de huur en eten te kunnen betalen. Sommigen hebben een kapperszaakje binnen de gevangenis, anderen een winkeltje, maar er schijnt dus zelfs een hele drugsfabriek te zijn waar drugs gemaakt wordt die via het dak in plastic tasjes naar beneden worden gegooid om te worden verkocht in de buitenwereld. Een Britse gevangene had op een gegeven moment één van de bewakers betaald om een avondje te gaan stappen in La Paz waar hij een Israëlisch meisje leerde kennen en hij is vanaf toen toeristen gaan rondleiden, liet toeristen in de gevangenis slapen of liet ze drugs gebruiken om zo aan geld te komen. Ik vertel Tom hierover en hij heeft toevallig een goed boek van deze Brit te hebben gelezen over hoe het er aan toe gaat in deze gevangenis. Marching Powder, moet ik zeker gaan lezen als ik weer in Nederland ben!
We lopen over de markt waar ze vertellen dat er 400 soorten aardappels zijn in Bolivia (en dan zeggen ze dat wij aardappeleters zijn). De raarsten zijn de zwarte kleine aardappels die zon gedroogd zijn en eruit zien alsof ze niet meer goed zijn en ook zo smaken.. Daarnaast heb je op deze markt manden vol witte aardappels die lijken op keien en op een of andere manier in vrieswater zijn gegooid om ze langer te kunnen bewaren.
Op de markt verteld de gids over het meest sexy deel van de cholita en waar mannen hier op vallen. Het meest sexy deel blijkt de kuit te zijn, vooral als ie mooi gespierd en ferm is want dan heeft ze echt wat te bieden. Daarnaast moet de cholita vrouw mooie dikke heupen hebben zodat ze veel kinderen kan baren. Vandaar dat de cholita's niet de meest slanke vrouwen ter wereld zijn en ze hun figuur nog eens extra benadrukken met een dikke rok die wat uitsteekt bij de heupen. Als je wilt weten of een cholita rijk is, moet je goed naar haar kijken als ze lacht. Ze laat niet door middel van spullen of auto's zien hoe rijk ze is maar door je te verblinden met al het goud in haar mond, typisch voor de cholita's.
Tijdens beide tours blijkt ook wel weer hoe enorm bijgelovig de Bolivianen zijn. Met de free walking tour lopen we over de heksenmarkt in La Paz die vergeleken met de heksenafdeling in Cochabamba een beetje tegenvalt. Maar alles voor goed geluk is er weer verkrijgbaar. De lamalijkjes in alle soorten en maten die worden geofferd als er een nieuw gebouw wordt gebouwd of een auto of motor wordt gekocht. De beeldjes van kikkers die geluk brengen. En de love potions, de 'follow me dust', die er voor moet zorgen dat jouw liefde achter je aan kom en bij je blijft en de 'punish' druppels die je moet geven om iemand te straffen. De gids verteld dat er een ook nog steeds wordt gespeculeerd over dat er mensenoffers gebracht worden, zoals vroeger zeker gebeurde, als er echt grote gebouwen of bruggen worden gebouwd moet Pacha Mama, moeder aarde, natuurlijk gunstig gestemd worden. Er schijnen nog steeds dronken mensen op straat te verdwijnen op dit soort momenten en op het busstation hangen velen velletjes A4 van mensen die vermist zijn... Marye vertelde in Cochabamba ook dat de kinderen van Performing Life seksuele voorlichting kregen en hen de vraag werd gesteld waar ze bang voor moesten zijn op straat. Waar één van de kinderen antwoordde dat ze bang moesten zijn dat mensen hun hart stelen...letterlijk! Orgaanhandel van organen van straatkinderen naar China schijnt hier big business te zijn! Verschrikkelijk dat de kinderen hier mee geconfronteerd worden op straat en dat ze hier voor moeten oppassen!
De Bolivianen doen alles om moeder aarde gunstig te stemmen, en dat begint al bij kleine dingen. Zo gooien ze altijd het eerste slokje cola of bier op grond voor Pacha Mama en zijn ze in de maand augustus nog banger om de death road te rijden omdat dat de maand is dat Pacha Mamma geboren is en bloed wil...dit werd wel 'bevestigd' toen vorig jaar augustus in één maand twee toeristen van de death road in het ravijn gereden zijn.
De guide die Tom en ik mee hadden liet met een klein beetje schaamte en trots zijn spirituele wapen zien die hij altijd in zijn portemonee heeft en hem beschermd als hij dronken over straat loopt 's nachts. Een vossenoor in zijn portemonnee zorgt ervoor dat zijn ogen in vossenogen veranderen als hij weer eens dronken over straat waggelt en ervoor moet zorgen dat het iedereen die hem kwaad zou willen doen afschrikt.
Het Engelse meisje wat ook bij ons in de tour mee was kreeg haar toekomst gelezen in cocabladeren in één van de heksenhokjes in El Alto, en die was niet mis: ze had geen geluk in haar leven. Gelukkig was er wel een manier waarop ze dit ongeluk zou kunnen omdraaien: door een konijn of een kip onder haar shirt te stoppen en deze vervolgens op straat achter te laten zal degene die het diertje helpt en verzorgt al het ongeluk overnemen.... Die Bolivianen houden er maar rare gedachten op na.
De humor van de Bolivianen is ook wat anders dan onze humor... met de extended tour werden we meegenomen naar het cholita wrestling. Ik heb nog nooit zoiets slechts gezien. Op de tribune zaten alle locals, de toeristen zaten op plastic stoeltjes eerste rang; een verschrikking. Al snel ben ik tussen de locals gaan zitten naast een vrouwtje met een grote uitstekende tand aan de bovenkant van haar gebit, waar verder nog maar weinig van over was. Niet veel later kwam er een cholita langs met humitas, een locale lekkernij gemaakt van maïs en kaas, lekker! Het grappigst was dat dit vrouwtje, verlegen en met bril even later gekke bekken liep te trekken om indruk te maken op het publiek en te laten zien hoe bruut ze was toen ze in de ring stond te vechten met een andere cholita. De paar uur die 't duurde was 't echt uitzitten en werd het steeds gekker met rondgegooiende cholitas, bloed over gezichten en rare alienmannetjes met enge maskers op. Mooi om te zien dat de locals wel echt dubbel lagen om wat er allemaal gebeurde, voor de rest voelde 't heel toeristisch maar vooral ook compleet bizar.
Wat wel heel mooi was, was de carnavalsoptocht van La Paz waar Tom en ik de eerste avond in La Paz in belanden toen we aankwamen. De mooiste outfits kwamen voorbij met prachtige gouden maskers met veren die hoog boven de menigte uitstegen. Het mooiste waren de tribunes en stoelen met mensen langs de route die rustig alle 69 groepen op zaten de wachten (ik geloof zo dat ze er vanaf 8 uur die ochtend al zaten, en dat ze het tot 't eind hebben volgehouden - tot een uurtje of 11 's avonds). De ene groep nog mooier en uitbundiger met dansen, een fanfare (met vrijwel constant dezelfde muziek) en de ratels die ze op een bepaald moment in de muziek massaal afspeelde. Erg lokaal en leuk! Maar ook een ouderwets drankfestijn zoals bij ons met carnaval of Koningsdag. De Bolivianen zijn niks anders.
Heel fijn om weer op pad te zijn en heel fijn om nu samen met Tom nieuwe plekken te ontdekken en hem te laten zien waar ik twee maanden uitgehangen heb. Hij heeft mijn broertje en zusjes hier ontmoet,
en Marye en Ronny, we zijn de Christo opgelopen, zijn naar Tarata, een klein lokaal dorpje geweest en hebben een optreden van Performing Life gezien. De bedoeling was om niet lang in Cocha te blijven aangezien we uiteindelijk over 9 weken in Bogota moeten aankomen, waar Tom weer een vlucht naar huis heeft en we nog genoeg willen zien. Helaas waren we beide de eerste dagen geveld door een eencellige amoebe parasiet die onze plannen iets in de war schopte en waardoor we de eerste paar dagen aan bed gekluisterd waren. Maar gelukkig zijn we nu weer stukken beter! En weer lekker op weg. Samen op naar Colombia!
Zie voor fotos van La Paz: Bolivia | La Paz
Tips La Paz | neem de cabelbaan naar el alto (de rode lijn) en geniet van het uitzicht boven de stad | hostel Perla Negra vlakbij busstation (even navragen hier) prima hostel met mooi uitzicht vanaf het dakterras, goed wifi en goedkoop (40 bs) | free walkingtour Red Cap - 11.00 uur en 14.00 uur vanaf 't plein van de San Pedro gevangenis
